سیستم و عملکرد و سازمان

توضیحات

سیستم و عملکرد و سازمان در مراکز درمانی :سازمان جهانی بهداشت اهمیت کیفیت مراقبت­های درمانی و

ایمنی بیمار را درک نموده و آن را به عنوان یک دغدغه سلامت عمومی در اولویت قرار داده است.

قطعنامه مجمع جهانی بهداشت به شماره^[۱] ۱۸/۵۵ رئوس مسوؤلیت­های مختلف آن سازمان را ترسیم نموده است که

عبارتند از:

پشتیبانی فنی از تنظیم سیاست­های مبتنی بر شواهد، ارتقاء فرهنگ ایمنی و تشویق پژوهش در ایمنی بیمار در

پاسخ به نیاز مبرم برای توسعه مداخلات در ایمنی بیمار و افزایش کیفیت خدمات درمانی، دفتر مدیترانه شرقی

سازمان جهانی بهداشت برنامه بیمارستان دوستدار ایمنی را آغاز نموده است.

این برنامه اجرای مجموعه­ای از استانداردهای ایمنی بیمار را در مراکز درمانی در بر می­گیرد(جانقربانی

وهمکارن،۱۳۹۱، ۱۰۶۸).

از آنجا که وظیفه و رسالت خطیر حفظ سلامت و مراقبت از حیات جامعه بر عهده بخش بهداشت و درمان و کارکنان

شاغل در آن می­باشد کیفیت خدمات در این بخش دارای جایگاه ویژه­ای است.

کیفیت مراقبت ودر رأس آن ایمنی بیمار یکی از مهمترین آنهاست ایمنی بیمار به معنی جلوگیری و کاهش وقوع

حوادث و پیامدهای ناگواری است که ممکن است حین ارائه خدمت به بیمارآسیب رساند.

این حوادث شامل مواردی مثل خطاهای دارویی (اشتباه در نوع یا دوز داروی تجویزی) اعمال جراحی (انجام عمل

درموضع نادرست، استفاده از تکنیک غلط، عوارض پس از عمل) تشخیص­های نادرست، عفونت­های بیمارستانی، سقوط

بیمار، زخم بستر، درمان غلط و غیره می­باشد.

در نوامبر سال ۱۹۹۹، موسسه پزشکی(Iom)^[2] در ایالات متحده آمریکا تخمین زده است که از  ۴۴۰۰۰ تا ۹۸۰۰۰ نفر

ازمردم آمریکا در هرسال در نتیجه خطاهای پزشکی جان خود را از دست می­دهند.

در همان زمان، آسیب­های مالی ناشی از این خطاها ۱۷ تا ۲۹ میلیارد دلار برآورد گرددید.

لذا مانند نیروگاه­های هسته ای، صنعت هوایی و شیمیایی، موسسات پزشکی به عنوان صنایع با ریسک بالا در نظر

گرفته شدند.

علیرغم این شرایط در مقایسه با حوادث هوایی و موارد مشابه که با توجه رسانه­ای بالا منعکس می گردند خطاهای

پزشکی کمتر مورد توجه قرار گرفته و گزارش می­شوند، دلیل این امرآنست که این موارد معمولاً به صورت انفرادی و

جدا اتفاق می­افتند و همچنین نوع خاصی از اشتباهات می­باشند که چندان شفاف نبوده، بنابراین توجه کمتری را به خود

جلب می­نمایند(چیونگ^[۳]وهمکاران، ۸۸،۲۰۱۳).

رضایت شغلی به عنوان حالت هیجانی لذت­بخش تعریف شده است که از ارزیابی واکنش عاطفی و نگرش فرد نسبت

به شغل ناشی می­شود.

سازمان­های بهداشتی و درمانی به علت اهمیت وظیفه ای که در زمینه پیشگیری مراقبت و درمان بر عهده دارند از

جایگاه ویژه­ای در جامعه برخوردار می­باشند و نارضایتی شغلی کارکنان مراکز درمانی موجب پایین آمدن کیفیت خدمات

ارایه شده و در نهایت نارضایتی بیماران خواهد شد(ضیاءپور،۲۹،۱۳۹۲). در ایران شکایت بیماران رو به افزایش بوده که

خطاهای پزشکی یکی از عمده­ترین دلایل آن می­باشد.

همچنین در مطالعات مختلف قصور پزشکی و حتی قصور منجر به فوت گزارش شده است. بدیهی است بروز این گونه خطاها، علاوه بر ایجاد

مرگ و میر و ناتوانی به لحاظ مالی نیز هزینه هنگفتی را برای بخش سلامت و بیماران در پی خواهد داشت.

با توجه به اهمیت ایمنی بیمار مدل­های مختلفی برای اتقاء آن ارائه شده است(رواقی وهمکاران،۱۳۹۱،۵۸).

پیشرفته­ترین و جدیدترین فناوری­ها پزشکی تأثیری بر سلامت نخواهند داشت، مگر آن که سیستمی برای ارائه آنها وجود داشته باشد.

به هر حال امروزه حقیقت آنست که سیستم­های سلامت در کشورهای جهان از سال­ها غفلت و اهمال آسیب دیده اند.

کاملاً روشن است که کشورها برای تحقق اهداف نظام سلامت خود و نیز تحقق اهداف مرتبط با سلامت هزاره، به

بهبود دسترسی به نیروی انسانی آموزش دیده و با انگیزه و تجهیزات و امکانات کافی نیاز مبرم دارند (آردال پازو

همکاران،۲۰۰۹،۱۳).

امروزه بر خلاف دیدگاه سنتی که تنها فرد ارائه کننده مراقبت را مسئول وقوع خطاها و نتایج سازمانی تلقی می کرد.

پژهشگران در مورد سیستم و عملکرد و سازمان در مراکز درمانی برچه باور هستند؟

عوامل مربوط به ویژگی­های سیستم سازمانی، نظیر سبک­های رهبری، سیستم­های ارتباطی، مدیریت منابع

انسانی، ویژگی­های سیستم کاری نقش اساسی را در نتایج سازمانی و ایمنی بیماران دارند(جعفر جلال

وهمکاران،۱۳۹۲، ۶). تحقیقات نشان می­دهند که ویژگی­های سیستم کاری کادر درمانی نظیر نیازهای جسمی و

روحی با خروجی بیماران از قبیل مرگ ذات الریه­ای درارتباط است.

بنابراین بهبود سیستم کار بهداشت و درمان هم برای بیمار و هم مسئولین و کارکنان شاغل سودمند است(کرایون

وهمکاران،۲۰۱۴،۱۴).

بنابراین از آنجایی­که ایمنی بیمار و رضایت کارکنان به عنوان یک شاخص تاثیر­گذار در ارائه خدمات درمانی مناسب از

دیدگاه سازمان جهانی بهداشت و سایر مراجع تصمیم گیر در این زمینه مطرح میباشد، و همچنین بررسی مؤلفه­

هایسیستم کاری پرسنل شاغل در این حوزه بسیار با اهمیت می­باشد، لذا هرگونه اقدام عملی و پژوهشی در این

زمینه می­تواند نتایج مهمی در ارتقاء سلامت جامعه و رضایت بیماران ایجاد نماید.

در کشورما نیز در طی سالهای اخیر مفهوم ایمنی بیمار مورد توجه جدی قرار گرفته و از آنجایی­که به لحاظ ماهیتی این

موضوع دارای اهمیت فوق­العاده­ای می­باشد و تبعات جانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بسیار فروانی در جامعه

دارد.

و ازسویی با توجه به مشکلات فرهنگی موجود در سطح اکثر مراکز درمانی کشورمان که موجب تسلط دیدگاه

سنتی(فرد محور) به موضوع ایمنی بیمار گردیده و عملاً دیدگاه سیستمیک در این زمینه وجود ندارد.

لذا دراین کتاب سعی شده است به این موضوعات با دید عمیق پرداخته شود.

همچنین با توجه به اینکه بحث رضایت شغلی که از موضوعات بسیار مهم در حوزه مباحث رفتار سازمانی می­باشد.

به نحوی که براساس آخرین تحقیقات، این موضوع بر بهبود عملکرد، کاهش تأخیر، کاهش جابجایی و سلامتی

روحی-روانی و جسمی تأثیر دارد، لذا تلاش شده است به این موضوع نیز اشاره­ای شود.

امید است مطالب این کتاب بتواند پژوهشگران و علاقمندان حوزه مدیریت به ویژه حوزه سلامت را یاری رساند.

از همه اساتید و پژوهشگرانی که با ارائه­ی راهنمایی­های اندیشمندانه­ی خویش موجبات ارتقای این کتاب را فرهم

آورده­اند سپاس­گذاری وقدردانی می­نمایم و آرزوی سلامتی آنان را از خدواند منان دارم.

موسسه پیشگامان مسیر دانش ، خدمات چاپ کتاب، چاپ کتاب دانشگاهی، چاپ کتاب فارسی و انگلیسی

و ترجمه فوری کتاب ، تبدیل پایان نامه به کتاب، استخراج کتاب از پایان نامه را با کیفیت بالا و به صورت

تضمینی انجام می دهد.

تلفن:

۰۲۱۶۶۹۱۶۳۷۱ – ۰۹۱۰۹۴۹۰۷۵۳